Związek zawodowy – masowa organizacja społeczna zrzeszająca ludzi pracy najemnej na zasadzie dobrowolności. Jej celem jest obrona interesów społeczno-ekonomicznych pracowników.

Związki pełnią 3 główne funkcje :

– Ochronna – związana jest z obroną praw i interesów zawodowych pracowników. Związki zawodowe bronią praw, interesów i godności pracowników oraz innych osób, zarówno zbiorowych jak i indywidualnych. Zakres tej ochrony odnosi się także do współuczestnictwa związków zawodowych w tworzeniu korzystnych warunków pracy, bytu i wypoczynku pracowników oraz ich rodzin

– Kontrolna – przejawia się w nadzorowaniu działalności pracodawców i organów administracji publicznej w zakresie przestrzegania praw i interesów ludzi pracy. Funkcja ta związana jest z przestrzeganiem prawa pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Innym przejawem tej funkcji jest uprawnienie zakładowej organizacji związkowej do wystąpienia do pracodawcy z wnioskiem o przeprowadzenie odpowiednich badań, w razie wystąpienia podejrzenia, że na terenie zakładu występuje zagrożenie dla życia bądź zdrowia pracowników. Związki zawodowe pełnią również funkcję kontrolą w odniesieniu do decyzji
pracodawców dotyczących indywidualnych spraw pracowników, kwestii związanych ze zmianą lub rozwiązaniem stosunku pracy. Jednak z racji tego, że związki zawodowe nie mają uprawień władczych, mogą jedynie podejmować działania interwencyjne. W związku z tym przy stwierdzeniu przez związek uchybień dotyczących postępowania pracodawcy, związek może wystąpić do odpowiedniego podmiotu z żądaniem usunięcia tych uchybień.

– Reprezentacyjna – związana jest z pełnieniem roli przedstawiciela praw i Interesów ludzi pracy. Dotyczy ona zarówno spraw indywidualnych jak i zbiorowych. Reprezentacja w sprawach indywidualnych dotyczy wyłącznie praw i interesów swoich członków. Jednak w wyjątkowych przypadkach może dotoczyć reprezentacji niezrzeszonego pracownika, na jego wniosek w celu jego obrony przed pracodawcą. Natomiast w zakresie praw i interesów zbiorowych związki zawodowe reprezentują wszystkich pracowników, niezależnie od ich przynależności do związku zawodowego.